Biotyna, kwas foliowy i pirydoksyna – to tylko niektóre z witamin należących do grupy B. Są one niezbędne do zachowania zdrowia i prawidłowego funkcjonowania organizmu. W jakich produktach spożywczych je znajdziemy? Kiedy warto sięgnąć po suplementy z tymi witaminami – radzi ekspert allecco.pl.
Witaminy z grupy B w większości nie są magazynowane w organizmie. Z tego powodu muszą być regularnie do niego dostarczane, aby nie doszło do niedoborów i związanych z nimi chorób. Najlepszym źródłem tych składników jest dieta. Jeśli jednak jest ona uboga, pomocne mogą okazać się preparaty apteczne.
Witaminy z grupy B
Jest to różnorodna grupa związków, z których najważniejsze to: witamina B1 – tiamina, witamina B3 (lub inaczej witamina PP) – niacyna, witamina B5 – kwas pantotenowy, witamina B6 – pirydoksyna, witamina B9 – kwas foliowy i witamina B12 - kobalamina. Wszystkie witaminy z grupy B są rozpuszczalne w wodzie, a ich nadmiar przyjmowany z pożywieniem wydalany jest z moczem. Z wyjątkiem witaminy B12 nie są magazynowane w organizmie. Trzeba je więc stale przyjmować z dietą, pamiętając o tym, że długie gotowanie i przetwarzanie posiłku znacząco zmniejsza w nim zawartość tych związków. Wchłanianie witamin jest dużo mniejsze również podczas nadużywania alkoholu.
Witaminy z grupy B przede wszystkim są niezbędne do wykorzystania energii z pożywienia, prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, wytwarzania czerwonych krwinek, a także utrzymania w dobrej kondycji skóry i błon śluzowych.
Witamina B1 (tiamina) – jaką pełni rolę:
- bierze udział w licznych procesach i reakcjach, w wyniku których dochodzi do powstania energii;
- uczestniczy w wielu procesach metabolicznych, przez co jest niezbędna do prawidłowego wzrostu, rozwoju i funkcjonowania organizmu;
- umożliwia prawidłową pracę serca i całego układu krążenia.
Witamina B1 – gdzie ją znajdziemy:
- chude mięso wieprzowe;
- drożdże;
- produkty zbożowe;
- orzechy – głównie arachidowe i pistacjowe;
- biała fasola.
Witamina B1 – skutki niedoboru:
- niedobór jest najczęściej skutkiem nadużywania alkoholu lub bardzo ubogiej diety;
- uczucie zmieszania, drażliwość, słaba koordynacja ruchów rąk i nóg, zmęczenie;
- zaburzenia pracy układu nerwowego, np. choroba beri-beri objawiająca się początkowo nadmiernym zmęczeniem, apatią, brakiem apetytu, następnie zaburzeniami pracy serca, bólami kończyn, a przy przedłużającym się niedoborze nawet paraliżem.
Kto powinien sięgnąć po preparaty z witaminą B1:
- osoby mające ubogą dietę lub nadużywające alkoholu;
- zapotrzebowane na witaminę B1 wzrasta też u ludzi palących papierosy, będących w długotrwałym stresie i spożywających duże ilości herbaty lub kawy.
Preparaty z witaminą B1:
- Vitaminum B1 – lek dostępny bez recepty, który jest dobrym wyborem przy podejrzewanym lub stwierdzonym niedoborze tiaminy;
- Molekin B1.
Witamina B3 – właściwości i rola w organizmie:
- umożliwia prawidłowe funkcjonowanie mózgu i całego układu nerwowego;
- z jej udziałem dochodzi do syntezy hormonów płciowych, insuliny, kortyzolu;
- uczestniczy w reakcjach prowadzących do wytwarzania energii.
Witamina B3 – gdzie ją znajdziemy:
- cielęcina, wołowina;
- orzeszki ziemne;
- halibut, łosoś, wędzona makrela.
Witamina B3 – skutki niedoboru:
- pelagra – choroba skóry, charakteryzująca się jej nadmierną szorstkością i zaczerwienieniem, pęcherzami, przebarwieniami, stanami zapalnymi w jamie ustnej i na języku, biegunką, a w kolejnym stadium możliwe są dysfunkcje układu nerwowego i zaburzenia psychiczne.
Kto powinien sięgnąć po preparaty z witaminą B3:
- osoby mające ubogą dietę lub nadużywające alkoholu;
- osoby cierpiące na zaburzenia wchłaniania;
- zwiększone zapotrzebowanie na witaminę B3 występuje też u osób przyjmujących leki przeciwpadaczkowe i przeciwgruźlicze.
Preparaty z witaminą B3:
- Chrom organiczny + B3 – chrom zawarty w tym preparacie ma pomóc utrzymać prawidłowy poziom glukozy we krwi.
Witamina B6 – właściwości i rola w organizmie:
- bierze udział w tworzeniu czerwonych krwinek;
- ma swój udział w metabolizmie wielu niezbędnych dla organizmu substancji, m.in. białek, węglowodanów i cholesterolu;
- wpływa korzystnie na układ odpornościowy.
Witamina B6 – gdzie ją znajdziemy:
- produkty zbożowe;
- czerwona papryka;
- mięso z kurczaka, indyka;
- ziemniaki.
Witamina B6 – skutki niedoboru:
- stany zapalne skóry (podobne do pelagry);
- apatia, bezsenność;
- większa podatność na różnorodne infekcje;
- niedokrwistość;
- drżenie mięśni.
Kto powinien sięgnąć po preparaty z witaminą B3?
- osoby nadużywające alkoholu;
- niedobory tej witaminy są często stwierdzane u ludzi starszych, powyżej 75-ego roku życia, a także kobiet stosujących antykoncepcję hormonalną.
Preparaty z witaminą B6:
- Vitaminum B6 – lek dostępny bez recepty;
- witamina B6 jest często dodawana do preparatów z magnezem, ponieważ zwiększa jego wchłanianie. Przykłady takich leków to Maglek B6 i Magne B6.
.
.
Witamina B7 – właściwości i rola w organizmie:
- bierze udział w metabolizmie kwasów tłuszczowych, glukozy i aminokwasów;
- jest potrzebna do produkcji keratyny, która odpowiada za mocne włosy i paznokcie;
- ma swój udział w utrzymaniu skóry w dobrej kondycji.
Witamina B7 – gdzie ją znajdziemy:
- wątróbka;
- mleko, żółtko jaj;
- groch, kalafior;
- drożdże piwne;
- soja;
- grzyby;
- orzechy.
Witamina B7 – skutki niedoboru:
- niedobór pojawia się bardzo rzadko, ponieważ biotyna występuje powszechnie w wielu produktach;
- osłabienie apetytu;
- wypadanie włosów;
- blada, sucha skóra;
- zmęczenie, bóle mięśni;
- zaburzenia pracy serca.
Kto powinien sięgnąć po preparaty z witaminą B7:
- osoby z bardzo ubogą dietą;
- ludzie cierpiący na przewlekłe choroby jelit, powodujące zaburzenia wchłaniania składników odżywczych z pożywienia.
Preparaty z witaminą B7:
- Biotebal – lek zawierający wysoką dawkę biotyny;
- Biotemax Duo – suplement diety, dodatkowo wzbogacony o cynk i selen;
- Biotyna.
Witamina B9 – właściwości i rola w organizmie:
- niezbędna do prawidłowego rozwoju układu nerwowego płodu – zapobiega wadom cewy nerwowej;
- umożliwia prawidłowy wzrost i rozwój komórek;
- bierze udział w procesie powstawania czerwonych krwinek.
Witamina B9 – gdzie ją znajdziemy:
- zielone warzywa liściaste np. szpinak, brukselka, sałata;
- nasiona roślin strączkowych;
- produkty pełnoziarniste;
- podroby mięsne, głównie wątróbka;
- sery dojrzewające;
- niestety, im posiłek jest bardziej przetworzony i poddany działaniu wysokiej temperatury, tym większe są straty tej witaminy – mogą one sięgać nawet 60-80 %.
Witamina B9 – skutki niedoboru:
- zwiększone ryzyko wad cewy nerwowej;
- niedokrwistość i inne zaburzenia ze strony układu krążenia.
Kto powinien sięgnąć po preparaty z witaminą B9:
- kobiety planujące ciążę i te, które już oczekują dziecka;
- osoby nadużywające alkoholu i osoby starsze.
Preparaty z kwasem foliowym:
- Folik – lek dostępny bez recepty;
- Folic Acid - suplement diety, zawierający dodatkowo inne witaminy z grupy B;
- Kwas Foliowy Vita.
Do witamin z grupy B należy jeszcze m.in. witamina B12, czyli kobalamina. Jako jedyny związek z tej grupy jest magazynowana w organizmie. Wśród tej grupy witamin, często wspominana jest również witamina B17 – amygdalina. Tak naprawdę nie należy ona do witamin, ponieważ nie spełnia ich definicji – nie jest niezbędna do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Była to popularna substancja w ubiegłym wieku, a ostatnimi czasy ponownie jest o niej głośno. Głównym jej działaniem ma być leczenie raka, jednak do tej pory nie zostało to potwierdzone w badaniach naukowych.
W aptece dostępne są również preparaty, zawierające w jednej tabletce większość witamin z grupy B, np. Witamina B complex. Zalecana jest osobom, które mogą nie dostarczać wystarczających ilości tych substancji z pożywieniem.
Witaminy to związki wymagane do prawidłowego działania organizmu. Te z grupy B w większości potrzebne są w niewielkich ilościach. Jednak ze względu na to, że nie jesteśmy w stanie ich magazynować, musimy przyjmować je ciągle. Najlepszym ich źródłem jest zróżnicowana dieta. Jeśli natomiast nie jest ona urozmaicona i bogata w różne składniki odżywcze, możemy wspomóc się preparatami aptecznymi. Witaminy z grupy B są niezbędne, abyśmy mogli cieszyć się dobrym zdrowiem.
.
Kto dla nas pisze?
Ekspert allecco.pl o sobie:
Nazywam się Dominika Pagacz-Tokarek. Bycie farmaceutą to dla mnie nie tylko zawód, ale przede wszystkim możliwość niesienia pomocy innym w zakresie zdrowia. Aby robić to coraz lepiej, ciągle się uczę i doszkalam. W wolnym czasie czytam książki i układam puzzle. Lubię też aktywnie spędzać czas w gronie rodzinnym.
Masz pytania?
Napisz po bezpłatną poradę:
farmaceuta@allecco.pl
Artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
