Nazywana witaminą życia – rozpuszczalna w tłuszczach witamina D jest odpowiedzialna za prawidłowe funkcjonowanie naszego organizmu. Pozytywnie wpływa m. in. na układ kostno – stawowy, sercowo – naczyniowy, odporność, układ nerwowy i nastrój. Ze względu na trudności jej pozyskiwania z pożywieniem i ograniczoną syntezę w organizmie, warto pomyśleć o jej suplementacji, zwłaszcza w okresie jesienno – zimowym. Jak dobrać odpowiednią dawkę witaminy D i na co zwracać uwagę wybierając preparat – kilka cennych wskazówek poniżej.
Dlaczego brakuje nam witaminy D?
Jedynie niewiele pokarmów zawiera witaminę D3. Znajdziemy ją w tłustych rybach (śledź, łosoś, tuńczyk, makrela), w tranie pozyskiwanym z wątroby ryb morskich i w niektórych produktach mleczarskich (masło, margaryna). Synteza pod wpływem promieni słonecznych, która zachodzi w skórze, jest również utrudniona ze względu na ograniczoną ilość promieniowania UVB. W naszym kraju odpowiednie nasłonecznienie do wytwarzania witaminy D3 występuje od połowy kwietnia do połowy września, w godzinach 10.00 – 15.00 i wymaga regularnej ekspozycji. Poza tym synteza witaminy D jest blokowana przez stosowanie kremów z filtrem powyżej SPF 8 i zanieczyszczenie powietrza. Także osoby otyłe, ze względu na zwiększoną ilość tkanki tłuszczowej, również mają zmniejszoną możliwość jej wytwarzania.
Witamina D – jakie dawki?
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na oznaczenia zawartości witaminy D3 w preparatach, ponieważ jej ilość podawana jest w jednostkach międzynarodowych (j.m., IU) lub w mikrogramach (mcg, µg), np. 200 IU to 5 µg.
Potrzebna ilość witaminy D, która powinna być dostarczana do organizmu, zależy od wieku pacjenta, ale także od masy ciała i ilości tkanki tłuszczowej, dlatego osoby otyłe potrzebują wyższych dawek, podobnie jest w przypadku osób pracujących nocami.
Dobowe zapotrzebowanie na witaminę D:
- noworodki (do końca 6. miesiąca życia) - 400 IU (10 µg),
- noworodki urodzone przedwcześnie – 400 – 800 IU (10 – 20 µg),
- niemowlęta (7. – 12. miesiąca życia) – 400 – 600 IU (10 – 15 µg),
- dzieci i młodzież (1. – 18. roku życia) – 600 – 1000 IU (15 – 25 µg),
- dzieci i młodzież z otyłością – 1200 – 2000 IU (30 - 50 µg),
- dorośli (powyżej 18. roku życia) – 800 – 2000 IU (20 – 50 µg),
- dorośli z otyłością – 1600 – 4000 IU (40 – 100 µg),
- osoby dorosłe pracujące nocą i z ciemną karnacją skóry – 1000 – 2000 IU (25 – 50 µg),
- osoby starsze (powyżej 65. roku życia) - 800 – 2000 IU (20 – 50 µg),
- kobiety w ciąży i karmiące piersią – 1500 – 2000 IU (37,5 - 50 µg),
- kobiety planujące ciążę – 800 – 2000 IU (20 – 50 µg).
W związku z tym, że naturalna synteza witamina D3 w skórze jest uzależniona od ilości promieni słonecznych, warto zastanowić się czy należy suplementować ją przez cały rok? Otóż nie jest to konieczne. Od kiedy stosować witaminę D? Na pewno jest to istotne w okresie od września do marca, kiedy dni są krótsze i nasłonecznienie jest mniejsze. Od wiosny do jesieni możemy stosować niższe dawki witaminy D. Natomiast w przypadku osób starszych i utrudnionej ekspozycji na słońce powinno się cały rok suplementować preparaty z jej wyższą zawartością.
Należy również zwrócić uwagę w jakim oleju zawieszona jest witamina D3 w danym preparacie. Według ostatnich doniesień najwyższą przyswajalność zapewnia olej z krokosza barwierskiego, np. SunVi D3 2000. Ze względu na właściwości fizyko – chemiczne witaminy D warto połykać ją bezpośrednio po wysokotłuszczowym posiłku lub w jego trakcie.
Witamina D dla dzieci
Witamina D jest jedną z najważniejszych, które dziecko powinno otrzymywać od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu odżywiania. Nic dziwnego, skoro odpowiada ona za prawidłowy rozwój układu kostnego i zabezpiecza przed krzywicą. W związku z tym na rynku mamy wiele postaci tej cennej witaminy w formie przystępnej do podania najmłodszym pacjentom.
Przykładowe preparaty dla dzieci:
• Juvit Baby D3 - krople, które mogą być aplikowane bezpośrednio do jamy ustnej dziecka, gdzie pojedyncze naciśnięcie pompki to 200 IU witaminy D3
• Bioaron baby – kapsułki typu twist – off zawierające dodatkowo kwasy EPA i DHA, wspomagające rozwój układu nerwowego dziecka,
• SunVi D3 400 j.m. – bardzo ekonomiczny spray podjęzykowy, zawierający 400 dawek w opakowaniu.
Mimo tego, że witamina D jest tak ważna dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu, jest ona magazynowana w aktywnej formie w niektórych komórkach i narządach, dlatego należy przestrzegać zalecanych dziennych dawek. Jej nadmiar może prowadzić do odkładania się wapnia w tętnicach, sercu i nerkach, a tym samym prowadzić do zaburzeń układu moczowego oraz sercowo – naczyniowego. Dlatego chociaż ponad 90% naszego społeczeństwa cierpi na niedobór witaminy D i wszędzie pojawiają się informacje o konieczności jej suplementacji, należy zachować umiar i rozwagę również w tym przypadku.
