Co lepsze – paracetamol czy ibuprofen? Rodzice stając przed takim wyborem mogą mieć wiele wątpliwości. Który lek na gorączkę wybrać? Kiedy paracetamol, a kiedy ibuprofen jest lepszym wyjściem?
Paracetamol czy ibuprofen – różnice i podobieństwa
Paracetamol z ibuprofenem to powszechnie stosowane leki wśród dzieci i dorosłych. Są między nimi podobieństwa, ale istnieje też wiele różnic. Przedstawiamy najważniejsze z nich:
- sposób działania – ibuprofen należy do grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych, których mechanizm działania jest inny w stosunku do paracetamolu. W efekcie, ibuprofen wykazuje działanie przeciwzapalne, którego nie posiada paracetamol;
- działania niepożądane – ibuprofen częściej może powodować bóle brzucha, zgagę, nudności, wymioty, a także bóle i zawroty głowy. Wśród leków z paracetamolem, obserwowanych skutków ubocznych jest mniej;
- przeciwwskazania – ibuprofen ma znacznie więcej przeciwwskazań niż paracetamol.
Jak długo działa paracetamol? Przeciwbólowe właściwości utrzymują się średnio 4-6 godzin, natomiast przeciwgorączkowe – 6-8 godzin. Ibuprofen podobnie, choć wiele badań wskazuje, że jako lek na gorączkę i ból działa nieco dłużej niż paracetamol. Co ile godzin stosuje się oba preparaty? Kolejną dawkę paracetamolu można powtórzyć po 4-6 godzinach. Ibuprofen dla dzieci i dorosłych może być natomiast stosowany w pojedynczych dawkach co 8 godzin.
Co lepsze? Paracetamol czy ibuprofen?
Paracetamol i ibuprofen przy krótkotrwałym stosowaniu w zalecanych dawkach, są z reguły dobrze tolerowane przez organizm. Przynoszą oczekiwany efekt, a działania niepożądane pojawiają się rzadko i jeśli już, mają niewielkie nasilenie. Pewną przewagą ibuprofenu jest działanie przeciwzapalne, którego nie posiada paracetamol. Ogólnie uważa się, że skuteczność paracetamolu i ibuprofenu w leczeniu bólu są podobne. Część badań wykazuje jednak na nieco większą efektywność ibuprofenu jako leku na gorączkę u dzieci i dorosłych. W przypadku utrzymującej się gorączki, lekarze mogą zalecić naprzemiennie podawany paracetamol z ibuprofenem. Ma to na celu zwiększenie skuteczności leczenia, przy jednoczesnym nieprzekraczaniu zalecanych dawek dobowych obu leków.Co ile paracetamol i ibuprofen u dzieci należy podawać w takim schemacie? Można to wytłumaczyć na schemacie: podając przykładowo ibuprofen o godz. 6.00, podajemy paracetamol o godz. 10.00. O godz. 14.00 znów ibuprofen itp. Odstęp między podaniem leku wynosi tylko 4 godziny. Każda z tych substancji podawana jest jednak co 8 godzin, dzięki czemu nie zostaje przekroczona dobowa dawka żadnego z tych leków.
Paracetamol z ibuprofenem podawany w takim schemacie stał się bardzo popularny. Nie ma to jednak do końca potwierdzenia w dostępnych badaniach. Skuteczność naprzemiennego podawania paracetamolu z ibuprofenem w leczeniu gorączki nie wydaje się być większa, niż pojedynczego preparatu. Ze względu na to, że taki sposób dawkowania często jest kłopotliwy dla rodziców i stwarza przez to ryzyko podania niewłaściwych dawek leków, nie jest on zalecany przez wielu specjalistów.
Kiedy paracetamol, a kiedy ibuprofen?
Paracetamol to lek na gorączkę i ból dla dzieci od pierwszych dni życia. Ibuprofen może być stosowany dopiero od 3-ego miesiąca. Ze względu na to, że paracetamol uznawany jest za bezpieczniejszy środek, zaleca się, aby był pierwszym wyborem w przypadku bólu i gorączki u dzieci. Dopiero przy jego niewystarczającej skuteczności, można sięgnąć po ibuprofen. Paracetamolu nie należy stosować przy ciężkich zaburzeniach pracy wątroby, a ibuprofen jest przeciwwskazany przy chorobie wrzodowej żołądka czy zaburzeniach krzepnięcia. W przypadku zachorowania na ospę również zaleca się, aby lekiem pierwszego wyboru był paracetamol. Kobiety ciężarne w pierwszej kolejności powinny sięgać również po lek z paracetamolem. Ibuprofen jest przeciwwskazany głównie w I i III trymestrze. W okresie karmienia piersią, można stosować zarówno paracetamol jak i ibuprofen. Należy jednak ściśle przestrzegać zaleconego dawkowania i stosować lek przez możliwie jak najkrótszy czas.
Podsumowując, kiedy paracetamol, a kiedy ibuprofen?
- dzieci do 3-ego miesiąca życia -> paracetamol
- infekcje przebiegające ze stanem zapalnym -> ibuprofen dla dzieci i dorosłych może być lepszym wyborem ze względu na dodatkowe działanie przeciwzapalne
- zachorowanie na ospę, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy -> paracetamol
- ciąża -> paracetamol
- karmienie piersią -> paracetamol lub ibuprofen
Nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie co lepsze, paracetamol czy ibuprofen. W pewnych sytuacjach większe korzyści przynosi zastosowanie paracetamolu, a w innych ibuprofenu. Należy też wziąć pod uwagę odmienności między organizmami. Jedna osoba lepszy efekt zaobserwuje po zastosowaniu paracetamolu jako leku na gorączkę i ból, a inna po ibuprofenie. Oba leki mają dużą wartość w leczeniu bólu i gorączki u dzieci i dorosłych, a także porównywalną skuteczność.
mgr farm. Dominika Pagacz-Tokarek autor artykułu
Nazywam się Dominika Pagacz-Tokarek. Bycie farmaceutą to dla mnie nie tylko zawód, ale przede wszystkim możliwość niesienia pomocy innym w zakresie zdrowia. Aby robić to coraz lepiej, ciągle się uczę i doszkalam. W wolnym czasie czytam książki i układam puzzle. Lubię też aktywnie spędzać czas w gronie rodzinnym.
Bibliografia:
1. Perrott DA, Piira T, Goodenough B, Champion GD. Efficacy and Safety of Acetaminophen vs Ibuprofen for Treating Children's Pain or Fever: A Meta-analysis. Arch Pediatr Adolesc Med. 2004;158(6):521–526. doi:10.1001/archpedi.158.6.521
2. Kanabar DJ. A clinical and safety review of paracetamol and ibuprofen in children. Inflammopharmacology. 2017;25(1):1–9. doi:10.1007/s10787-016-0302-3.
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
Masz pytania? Napisz po bezpłatną poradę: farmaceuta@allecco.pl
