Osoby powyżej 65. roku życia są znacznie bardziej narażone na problemy zdrowotne związane z upałami niż 40-latkowie. Jak wpływa upał na samopoczucie seniorów? Co robić, aby wysokie temperatury nie dały się im za bardzo we znaki? Radzi ekspert allecco.pl.
Organizm starszych osób nie umie tak dobrze przystosować się do nagłych skoków temperatur jak organizm młodych. U tych ostatnich ciało potrafi szybko się ochłodzić - głównie poprzez pocenie się. U starszych ten proces nie działa już tak sprawnie. Dlatego w grupie wiekowej 60+ przegrzanie powoduje nie tylko uczucie dyskomfortu, ale przede wszystkim jest niebezpieczne dla zdrowia, a czasem nawet życia.
Szczególnie narażone na przykre skutki upałów są osoby z chorobami przewlekłymi i te, które przyjmują leki zaburzające zdolność organizmu do kontrolowania swojej temperatury lub pocenia się.
Jak wpływa upał na osoby starsze – objawy przegrzania
Zbyt długie przebywanie na słońcu może powodować zawroty i bóle głowy, zmęczenie, zaczerwienienie i suchość skóry. W poważniejszych przypadkach, organizm może nie być w stanie samodzielnie poradzić sobie z przegrzaniem i obniżeniem temperatury ciała. Dochodzi wówczas do udaru cieplnego. Osoba, która go doświadcza, czuje się wyczerpana i zdezorientowana. Może odczuwać skurcze mięśni i przyspieszony rytm serca. Inne objawy to nudności, wymioty, bladość skóry, dreszcze, silne bóle i zawroty głowy. W dalszej kolejności chory może stracić przytomność, a w przypadku braku pomocy, może dojść do stopniowej niewydolności narządów wewnętrznych, co stwarza zagrożenie dla życia.
Osoby starsze z chorobami układu krążenia są szczególnie zagrożone możliwym przegrzaniem organizmu i udarem cieplnym. Organizm szybciej się odwadnia i dochodzi do obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Można powiedzieć, że upał działa trochę jak dodatkowa dawka leku obniżającego ciśnienie.
Gorące dni mogą się również dać bardziej we znaki osobom otyłym, z niedowagą i cierpiącym na choroby serca, płuc, nerek lub nadczynność tarczycy. Poza tym, przyjmowanie leków wpływających na zdolność organizmu do pocenia się, też zwiększa ryzyko przegrzania. Wśród nich są m.in. leki przeciwalergiczne, moczopędne i niektóre leki psychiatryczne.
Jak chronić osoby starsze przed upałem?
Ochrona przed upałem jest konieczna, aby zapobiec przykrym skutkom przegrzania i ułatwić seniorom normalne funkcjonowanie podczas gorących dni. Oto kilka wskazówek, o których każda starsza osoba powinna pamiętać:
Zwykle zaleca się wypijanie przynajmniej dwóch litrów wody dziennie. W czasie upałów osoby starsze mogą jednak częściej czuć pragnienie, ponieważ organizm domaga się dodatkowej ilości płynów, aby utrzymywać odpowiedni poziom nawodnienia i właściwą temperaturę. Dlatego szczególnie w upalne dni osoby starsze zawsze powinny mieć przy sobie choćby niewielką butelkę wody, zwłaszcza jeśli wychodzą z domu.
W ciągu dnia warto pić wodę często, lecz małymi łykami, nie czekając do momentu aż pojawi się uczucie pragnienia. Najlepiej, jeśli woda będzie chłodna, a nie zimna, żeby nie narażać organizmu na zbyt dużą różnicę temperatur. Można także pić nie samą wodę, a elektrolity dostępne w aptece, aby jeszcze lepiej nawodnić organizm. Warto również zwracać uwagę na kolor moczu – ciemno-żółty sugeruje niedostateczne nawodnienie organizmu.
- Zakładaj lekkie, przewiewne ubrania!
Warto pamiętać, że przede wszystkim u osób starszych, ochrona przed upałem wymaga jak największego zakrycia ciała przed bezpośrednim działaniem promieni słonecznych. Lekkie, zwiewne ubrania, najlepiej wykonane z naturalnych tkanin (np. bawełna, len), okulary przeciwsłoneczne i nakrycie głowy to podstawa przed każdorazowym wyjściem z domu. Wskazane jest też użycie kremu z wysokim filtrem na odkryte partie ciała, aby chronić skórę przed poparzeniami słonecznymi.
- Pozostań w domu w godzinach największego nasłonecznienia!
Chcąc chronić osoby starsze przed upałem, dobrze jest doradzić im, aby nie wychodziły niepotrzebnie z domu między godziną 10 a 16. W tym czasie temperatura na zewnątrz jest najczęściej najwyższa i jednocześnie najbardziej niebezpieczna dla organizmu. Warto śledzić aktualną prognozę pogody i unikać przebywania na zewnątrz, kiedy temperatura wzrasta powyżej 25°C.
- Ogranicz kawę, herbatę i alkohol!
Wszystkie te używki – herbata, kawa i alkohol działają mniej lub bardziej moczopędnie. Jak już zostało wspomniane wyżej, może to prowadzić do odwodnienia i obniżenia ciśnienia tętniczego krwi. Z tego powodu, warto ograniczyć ich spożywanie w czasie upałów.
- Zadbaj o odpowiednią temperaturę w domu!
Aby wewnątrz domu nie było zbyt gorąco, zasłaniajmy okna, kiedy na zewnątrz panuje wysoka temperatura. Wspomóc się można też wentylatorem lub klimatyzacją, jeśli jest taka możliwość. Nie zapominajmy o częstym wietrzeniu pomieszczeń. Jeśli mimo starań, w domu ciągle jest zbyt gorąco, osoby starsze mogą udać się np. do biblioteki lub innych miejsc, w których jest klimatyzacja. Kilka godzin spędzonych w klimatyzowanym pomieszczeniu chroni ciało przed przegrzaniem. W okresie upałów dobrze jest zrezygnować z częstego korzystania z piekarnika lub kuchenki, aby dodatkowo nie podnosić temperatury w domu.
O chłodzeniu organizmu powinni pamiętać wszyscy, ale w szczególności właśnie osoby starsze. Ochrona przed upałem to m.in. obniżanie podwyższonej temperatury organizmu. Można w tym celu częściej brać chłodne prysznice lub kąpiele. W diecie osoby starszej nie powinno zabraknąć również owoców z dużą zawartością wody – arbuzów, jabłek czy brzoskwini. Poza tym warto ograniczyć ciężkostrawne posiłki. Innym sposobem jest też użycie okładów zwilżonych chłodną wodą na ciało.
- Odpoczywaj i zrezygnuj z nadmiernej aktywności!
Osoby starsze w czasie upałów powinny jak najwięcej wypoczywać, nie przemęczać się i zrezygnować w tym czasie z większych aktywności. Ćwiczenia fizyczne warto przełożyć na godziny wieczorne, kiedy jest już znacznie chłodniej.
Stosując się do powyższych wskazówek można doskonale zapobiegać przegrzaniu organizmu i dalszym jego konsekwencjom. W czasie upałów zwróćmy więc uwagę na seniorów. Zainteresujmy się, czy w naszym najbliższym otoczeniu nie ma takich osób, którym może być trudno samym o siebie zadbać w czasie upalnych dni. Jeśli zauważymy u nich oznaki przegrzania organizmu, wezwijmy pomoc. Szybko udzielona może uratować nie tylko zdrowie, ale czasem nawet życie.
Ekspert allecco.pl
