Ból gardła i chrypka to jedne z najczęstszych objawów, które towarzyszą infekcjom górnych dróg oddechowych. Ta przytrafiająca się dość często dolegliwość utrudnia codzienne funkcjonowanie. Jak zatem szybko załagodzić stan zapalny gardła czy krtani? Ekspert allecco.pl podpowiada, jak wybrać skuteczne zioła, tabletki do ssania oraz spray.
Najczęstszą przyczyną bólu gardła są infekcje o podłożu bakteryjnym bądź wirusowym. Wraz z bólem podczas przełykania i pieczeniem pojawia się zazwyczaj chrypka, drapanie w gardle i kaszel. Świadczyć może to o rozprzestrzenieniu się stanu zapalnego na krtań, struny głosowe, a nawet jeszcze niższe obszary dróg oddechowych. Bardzo ważne jest również kontrolowanie objawów dodatkowych jak gorączka, wysypka czy trudności z oddychaniem. W razie ich pojawienia się oraz w przypadku infekcji gardła, która trwa dłużej niż cztery dni i utrzymuje się mimo stosowania dostępnych bez recepty leków na gardło, należy udać się na wizytę do specjalisty.
Przyczyny bólu gardła oraz chrypki
Najczęstsze przyczyny bólu gardła to infekcje wirusowe i bakteryjne, pojawiające się w przebiegu przeziębienia, grypy czy anginy. Jakie jednak inne czynniki mogą powodować szereg tych dokuczliwych dolegliwości w obrębie górnych dróg oddechowych? Oto najczęściej spotykane z nich:
- choroby zakaźne wieku dziecięcego o podłożu wirusowym bądź bakteryjnym – ospa wietrzna, odra, szkarlatyna, błonica,
- problemy stomatologiczne – ropień zęba, próchnica, zapalenie dziąseł,
- czynniki zewnętrzne – dym papierosowy, nadmierne zanieczyszczenie środowiska, suchość powietrza w pomieszczeniach,
- choroby nerek czy przewodu pokarmowego (refluks).
Jak łagodzić stan zapalny gardła?
Leczenie bólu gardła powinno przebiegać na kilku płaszczyznach. Nie wystarczy jedynie sięgnąć po coś do ssania, co złagodzi ból, ale warto także zadbać o odpowiednie nawilżenie gardła i strun głosowych oraz picie większej niż zazwyczaj ilości płynów. Przy skłonnościach do tego typu problemów należy pamiętać, aby powietrze w pokoju w którym przebywamy nie było zbyt suche oraz warto unikać czynników drażniących, jak klimatyzowane czy zapylone pomieszczenia.
1. Tabletki do ssania na gardło łagodzące ból
Preparaty do ssania nie tylko łagodzą ból gardła, ale w zależności od składnika czynnego działają przeciwzapalnie bądź przeciwdrobnoustrojowo. Są też takie środki, które łączą w sobie wszystkie te efekty działania, jak np. chlorowodorek benzydaminy, zawarty w tabletkach do ssania – Tantum Verde. Niekiedy przy uporczywym bólu gardła konieczne jest zastosowanie środka znieczulającego, który rzadko występuje jako pojedynczy składnik preparatu, a częściej łączony jest z substancjami o właściwościach antyseptycznych, np. chlorkiem cetylopirydyniowym, jak w leku Orofar Max czy chlorowodorekiem chlorheksydyny w produkcie Gardimax medica.
Na rynku znaleźć można również tabletki do ssania na gardło o działaniu jedynie przeciwbólowym i przeciwzapalnym, jak np. Strepsils intensive bądź przeciwdrobnoustrojowym, np. Chlorchinaldin.
2. Ziołowe preparaty na gardło do ssania
Tego typu ziołowe ekstrakty sprawdzają się jako tabletki nawilżające oraz łagodzące chrypkę. Nie zaś w przypadku ostrego bólu gardła. Warto jednak pamiętać, że preparaty do ssania zawierające chemiczne substancje często prowadzą do wysuszania błony śluzowej gardła i jamy ustnej, a wtedy można mieć pod ręką alternatywę w postaci ziół. Jakie z nich są najbardziej skuteczne na tego typu dolegliwości? Niewątpliwie największą popularnością cieszy się znany od lat Tymianek i podbiał, o działaniu ochronnym, powlekającym i nawilżającym. Bardziej złożone kompozycje ziołowe, np. Gardimax herball czy Scorbolamid na gardło są nie tylko smaczne, ale równie dobrze nawilżają i powlekają błonę śluzową jamy ustnej i gardła, a dodatkowo łagodzą chrypkę, suchy kaszel oraz podrażnienia.
3. Spraye na gardło
Coraz bardziej popularne stają się produkty umożliwiające miejscową aplikację substancji na śluzówkę jamy ustnej i gardła. Tego typu spraye zawierają podobne składniki jak w przypadku tabletek do ssania o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym (np. Strepsils intensive direct) lub dodatkowo przeciwdrobnoustrojowym (np. Uniben) bądź powlekające i nawilżające, jak zawierający bogatą kompozycję olejków – Miramile tonsil.
Coraz szerszą grupę stanowią również spraye na gardło zawierające oprócz składników powlekających również nanokoloid srebra, o aktywności przeciwbakteryjnej, np. Argentin T.
4. Szałwia na gardło oraz inne preparaty do płukania
Wśród pacjentów znajduje się również grono osób, które preferują płukanie gardła. Tutaj z pomocą przychodzą ziołowe napary, m.in. z szałwii, rumianku lub gotowe mieszanki, np. Septosan fix. W przypadku stosowania ziół do płukania gardła należy pamiętać, aby użyty napar był przestudzony, najlepiej w temperaturze ludzkiego ciała.
W podobnej formie można również zastosować preparat Gargarin, zawierający proszek do sporządzania roztworu, na bazie soli o właściwościach przeciwzapalnych oraz przeciwdrobnoustrojowych lub niewymagające rozcieńczania wodą Hascosept czy Glimbax.
Więcej preparatów na gardło można znaleźć w zakładce – Ból gardła.
Ból gardła u dziecka – co zastosować u malucha?
Nie wszystkie preparaty na gardło dla dorosłych nadają się do zastosowania u dzieci. Tabletki do ssania można podawać maluchom od 3. lub 4. roku życia (np. Gardimax herbal junior, Cholinex junior), podobnie jak popularne lizaki na gardło, np. Natur – sept, ze względu na ryzyko zadławienia się w przypadku młodszych dzieci.
Dla dzieci poniżej tej grupy wiekowej zdecydowanie lepiej sprawdzają się spraye do gardła, chociażby Tantum verde o działaniu zarówno przeciwzapalnym, przeciwbólowym, jak i przeciwdrobnoustrojowym lub aerozole zawierające jony srebra, np. Argentin T. W przypadku maluchów zawsze można również sięgać po syropy na gardło. Najbardziej powszechnie stosowany jest niewątpliwie Syrop prawoślazowy, ale na rynku istnieje cała gama tego typu produktów, np. Gardlox z dodatkiem miodu.
Co na gardło w ciąży?
Jak wiadomo ciąża to szczególny okres, kiedy w trosce o zdrowie jeszcze nienarodzonego dziecka, wiele preparatów łagodzących ból gardła nie jest wskazanych. Substancją dopuszczoną do stosowania zarówno dla kobiet ciężarnych jak i matek karmiących, jest chlorowodorek benzydaminy, zawarty między innymi w lekach z linii Tantum Verde. Bez obaw można sięgać również po produkty zawierające w swoim składzie porost islandzki. Takie tabletki na gardło w ciąży to m.in. Isla, warto dodać, że sprawdzą się one również w przypadku chrypki. Alternatywą jest połączenie propolisu oraz sproszkowanego soku malinowego w preparacie Prenalen gardło. Oczywiście przyszła mama zawsze może posiłkować się domowymi sposobami, jak picie przestudzonej herbaty z sokiem malinowym bądź z miodem, a także płukanie gardła roztworem wody oraz soli kuchennej.
Co na chrypkę bez bólu gardła?
Chrypka występuje w przebiegu infekcji zapalnych krtani, a także u osób pracujących głosem oraz narażonych na przebywanie w zanieczyszczonym środowisku. Oczywiście, kiedy problem utrzymuje się dłużej niż dwa tygodnie, warto udać się do lekarza. Wcześniej można oczywiście znaleźć lek na chrypkę w aptece.
Niewątpliwie najpopularniejsze są preparaty zawierające wyciągi z porostu islandzkiego, np. Isla, Fiorda czy w wersji dla dzieci Fiorda junior. Tego typu tabletki na chrypkę działają łagodząco i powlekająco na błonę śluzową zarówno gardła, jak i strun głosowych oraz krtani. Innym sposobem na chrypkę są nawilżające spraye do stosowania miejscowego, np. Gardvit A+E czy Halset. Można wspomagać się również inhalacjami, które pomogą nie tylko na chrypkę, ale także na inne dolegliwości górnych dróg oddechowych.
Przy pierwszych objawach związanych z infekcją gardła wiele możemy zrobić sami, sięgając po odpowiednie tabletki do ssania czy płucząc gardło ziołowymi mieszankami. Należy jednak pamiętać, że szczególnie zakażenia bakteryjne wymagają specjalistycznego leczenia, tym bardziej kiedy pojawiają się dodatkowe objawy, jak chociażby gorączka. W takim wypadku należy niezwłocznie udać się do lekarza, który pomoże skutecznie uporać się z infekcją.
mgr farm. Karina Braja, ekspert allecco.pl
Kto dla Was pisze?
Ekspert allecco.pl o sobie:
Nazywam się Karina Braja. Z zawodu oraz z zamiłowania jestem farmaceutą. Jako absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum w Krakowie realizuję się pracując na co dzień z osobami starszymi i chorymi w aptece, gdzie pomoc drugiemu człowiekowi jest czymś zupełnie naturalnym. Kocham zwierzęta. Mam psa i kota. Uwielbiam literaturę hiszpańską, nadmorskie klimaty oraz jazdę na rowerze.
Masz pytania?
Napisz: farmaceuta@allecco.pl
Artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
