Szczepienie na ospę jest jedynym bezpiecznym sposobem zapobiegania tej chorobie. Powikłania związane z ospą wietrzną u dzieci choć rzadkie, mogą być bardzo poważne. Czy warto zatem szczepić wszystkie dzieci przeciw ospie? Jakie ryzyko niesie ze sobą szczepienie na ospę? Wyjaśnia ekspert allecco.pl.
Szczepienie na ospę – dlaczego warto to robić?
Szczepienie na ospę jest w Polsce szczepieniem zalecanym, choć nie obowiązkowym. Do rodzica należy więc decyzja czy szczepić dziecko. Aby ją podjąć, powinien mieć on świadomość tego, jak przebiega ospa u dziecka, jakie powikłania może powodować i jakie jest ryzyko związane ze szczepieniem na ospę.
Dlaczego warto zapobiegać ospie u dziecka poprzez szczepienie?
- Duża zaraźliwość ospy – ospa u dzieci niezwykle łatwo się rozprzestrzenia. Choruje na nią znaczna większość dzieci.
- Cięższy przebieg ospy u dorosłych – nawet jeśli nie dojdzie do zachorowania w dzieciństwie, choroba może rozwinąć się w późniejszym okresie życia, jednak wówczas przebieg ospy zwykle jest poważniejszy.
- Ryzyko groźnych powikłań po ospie – choć zdarzają się rzadko, mogą mieć bardzo poważny przebieg.
- Uciążliwość choroby – objawy ospy u dzieci mogą być dla nich wyjątkowo nieprzyjemne – złe samopoczucie, gorączka i swędząca wysypka trwająca kilka dni.
- Zmniejszenie ryzyka rozwoju półpaśca w przyszłości – szczepienie na ospę znacznie zmniejsza ryzyko półpaśca w porównaniu do osób, które nie były szczepione i przechorowały ospę.
Mimo iż ospa u dzieci ma najczęściej łagodny przebieg, u dorosłych jest on znacznie poważniejszy. Ryzyko zarażenia w środowisku domowym jest natomiast bardzo duże – sięga 80-90%.
Z łatwością więc rodzic może zarazić się od chorego dziecka i jednocześnie narazić się na cięższy przebieg choroby. Należy też pamiętać o tym, jak niebezpieczna jest ospa w ciąży.
Więcej na ten temat pisaliśmy w artykule: Ospa – kto może się zarazić? Czy jest niebezpieczna?
Szczepienie na ospę – kiedy najlepiej się zaszczepić?
Szczepienie na ospę przeprowadza się w dwóch dawkach. Pierwsza z nich najlepiej aby była podana po 12-tym miesiącu życia. Druga - po upłynięciu przynajmniej 6-ciu tygodni od pierwszej. Obie dawki są potrzebne, aby skuteczność szczepienia była jak największa. Szczepienie na ospę zaleca się wykonać wszystkim dzieciom, z wyjątkiem tych, które cierpią na ciężkie zaburzenia odporności. Warto je przeprowadzić nawet po kontakcie z osobą chorą. Szczepienie na ospę w ciągu 3 dni od takiego kontaktu znacznie zmniejsza ryzyko rozwinięcia się choroby i związanych z nią powikłań.
Szczepienie na ospę można przeprowadzić nie tylko u maluchów, ale również u starszych dzieci i dorosłych. Im wcześniej jednak się je wykona, tym większa szansa na to, że nie dojdzie do rozwoju choroby po kontakcie z osobą chorą. Wirus ospy wietrznej rozprzestrzenia się już na 2 dni przed pojawieniem się wysypki. Wielu chorych może być więc nieświadomych roznoszenia choroby. Stwarza to niebezpieczeństwo dla osób nieszczepionych.
Szczepienie na ospę – ryzyko
Szczepienie na ospę jest zwykle dobrze tolerowane, a niepożądane odczyny poszczepienne u zdrowych osób występują rzadko. Do najczęstszych działań niepożądanych po zastosowaniu szczepionki zapobiegającej ospie u dzieci należy obrzęk w miejscu wstrzyknięcia, gorączka i wysypka. W każdym przypadku to lekarz podejmuje indywidualną decyzję o możliwości zaszczepienia na ospę. Nie dla wszystkich jest ono bowiem bezpieczne. Jednym z głównych przeciwwskazań do jej zastosowania są ciężkie zaburzenia odporności. Dla osób, które z różnych przyczyn nie mogą być szczepione, najlepszą ochroną jest zaszczepienie jak największej ilości zdrowych osób z ich otoczenia. Szczepionka na ospę zawiera żywe wirusy. Może być podana jako pojedynczy lek lub razem z innymi szczepionkami.
Powikłania ospy
Zapobieganie ospie u dzieci z wykorzystaniem szczepionki jest bardzo skuteczne. Nawet jeśli mimo jej podania rozwinie się ospa, ma ona najczęściej łagodny przebieg, z dużo mniejszym ryzykiem ciężkich powikłań. Choć komplikacje w przypadku zachorowania na ospę nie są częste, to mogą być trwałe i bardzo poważne. Wśród nich są bakteryjne zakażenia skóry, powikłania neurologiczne i zapalenie płuc.
Więcej informacji na temat powikłań po ospie u dzieci, a także samej choroby znajdziecie w artykule: Ospa wietrzna u dzieci – przyczyny, objawy, leczenie.
Szczepienie na ospę to skuteczny i bezpieczny sposób zapobiegania ospie. Nigdy nie jesteśmy w stanie przewidzieć jaki będzie przebieg ospy u danego dziecka. Nie wiemy też, czy nie wystąpią u niego poważne powikłania. Te natomiast obserwuje się również u dzieci uprzednio zdrowych, bez zaburzeń odporności. Wracając więc do tytułowego pytania, zdecydowanie warto szczepić na ospę, jeśli tylko nie ma ku temu żadnych przeciwwskazań.
Kto dla Was pisze?Nazywam się Dominika Pagacz-Tokarek. Bycie farmaceutą to dla mnie nie tylko zawód, ale przede wszystkim możliwość niesienia pomocy innym w zakresie zdrowia. Aby robić to coraz lepiej, ciągle się uczę i doszkalam. W wolnym czasie czytam książki i układam puzzle. Lubię też aktywnie spędzać czas w gronie rodzinnym.
Bibliografia:
1. Oficjalna strona Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego, [data dostępu: 31.03.2020], dostęp w Internecie: https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/ospa-wietrzna/4/#o-szczepionce.
2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Varilrix, grudzień 2019, [data dostępu: 31.03.2020], dostęp w Internecie: https://pl.gsk.com/media/891380/varilrix-smpc-ws_463-19_12_2019.pdf
Uwaga, artykuł nie stanowi porady medycznej, ani opinii farmaceuty lub dietetyka dostosowanej do indywidualnej sytuacji pytającego. Uzyskane informacje stanowią jedynie generalne zalecenia, które nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do stosowania określonej terapii, zmiany nawyków, dawkowania produktów leczniczych, itp. Przed podjęciem jakichkolwiek działań mających wpływ na życie, zdrowie lub samopoczucie należy skontaktować się z lekarzem lub innym specjalistą, w celu otrzymania zindywidualizowanej porady.
Masz pytania? Napisz po bezpłatną poradę: farmaceuta@allecco.pl
