Gorączka to zjawisko związane podwyższoną temperaturą ciała ponad fizjologiczną temperaturę. O gorączce mówimy gdy temperatura ciała przekracza 38 stopni i poprzedza ją stan podgorączkowy kiedy temperatura waha się pomiędzy 37 a 38 stopni. Gorączka najczęściej występuje w przebiegu zakażeń wirusowych czy bakteryjnych, ale może także towarzyszyć bolesnemu ząbkowaniu, chorobom zakaźnym np. różyczka, odra, ospa wietrzna , zapaleniu opon mózgowych, zapaleniu wyrostka robaczkowego i może być reakcją na wielu innych zmian zachodzących w organizmie dziecka. Gorączka powstaje w wyniku reakcji układu odpornościowego z egzogennymi pirogenami, co powoduje pobudzenie ośrodka termoregulacji i wzrostu temperatury, który powoduje ograniczanie namnażania się drobnoustrojów i szybsze ich wyginięcie.
Istnieje kilka miejsc pomiaru temperatury ciała min. pod pachą, gdzie prawidłowa temperatura ciała powinna wynosić 36,6 stopni, w jamie ustnej prawidłowa temperatura 36,9 stopni, w odbytnicy, pomiar ten sposób zalecany jest głównie dla niemowląt i tu prawidłowa temperatura powinna wynosić 37,1 stopnia oraz u uchu i tu podobnie prawidłowa temperatura to 37,1 stopnia.
Pomiaru temperatury dokonuje się za pomocą termometrów, które można odpowiednio dopasować w zależności od wybranego miejsca pomiaru temperatury. Możemy użyć zwykłego termometru bezrtęciowego np. MesMed MM lub termometru elektronicznego np. Diagnostic T, które doskonale posłużą nam do pomiarów temperatury pod pachą. Wygodniejszą i wodoodporną formą termometru elektronicznego jest termometr z miękką końcówką pomiarową którym w łatwiejszy sposób zmierzymy temperaturę w jamie ustnej i odbytnicy dziecka np. termometr elektroniczny XL. Najwygodniejszy jednak jest termometr elektroniczny bezdotykowy, który dokonuje pomiaru za pomocą podczerwieni i mierzy się nim temperaturę w okolicy tętnicy skroniowej z odległości 3 do 5 cm. Zaletą tego termometru jest możliwość pomiaru temperatury np., wtedy gdy dziecko śpi lub ograniczenie ewentualnego stresu dziecka związanego z pomiarami. Pozwala nam on również w bardzo szybki i dokładny sposób określić temperaturę naszego dziecka np. termometr bezdotykowy na podczerwień RC008, termometr na podczerwień FS-300.
Oprócz pozytywnych efektów gorączki tj. niszczenia drobnoustrojów niestety występują także te negatywne w postaci złego samopoczucia, senności, popłakiwania. Kiedy temperatura zaczyna przekraczać 38 stopni należy podać dziecku lek zbijający gorączkę. W zależności od wieku, wagi dziecka oraz formy podania leki przeciwgorączkowe możemy podzielić na postać czopków, tabletek oraz zawiesiny. Dla noworodków i małych dzieci najwygodniejszą postacią są czopki i zawiesiny. Mogą one zawierać takie substancje przeciwgorączkowe jak paracetamol czy ibuprofen, które dodatkowo wykazują działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne. Czopki zawierają od 60 mg do 500 mg substancji czynnej i dobiera się je według masy ciała dziecka. Przeciętna jednorazowa dawka wynosi od 10 do 15 mg na kilogram masy ciała dziecka co zazwyczaj odpowiada przedziałom: 3 miesiące do roku - 80 mg, od 1 do 3 lata – 125 mg, od 4do 6 lat – 125 do 250 mg, od 7 do 8 lat – 250 mg, od 9 do 10 lat – 250-500 mg, od 11 do 12 lat – 250 mg np. Paracetamol czopki, Nurofen czopki, Efferalgan czopki. Łatwiejszą formą podania mogą charakteryzować się zawiesiny przeciwgorączkowe odpowiednio dobrane do wieku dziecka np. Ibufen, Nurofen, Ibum, Paracetamol , które mają przyjemny owocowy smak i są dobrze tolerowane przez dzieci. U starszego dziecka tj. powyżej 6 roku życia możemy podać również tabletki przeciwgorączkowe np. Ibufen Junior, które dodatkowo mogą znaleźć zastosowanie przy bólach zęba, głowy, uszu, a także bólach mięśniowo-stawowych.
Podczas gorączki dziecka zadbaj, aby dużo piło, aby nie doszło do odwodnienia, stosuj chłodne okłady i nie ubieraj dziecka zbyt grupo, gdyż podczas gorączki organizm się poci. Jeżeli gorączka u dziecka nie ustaje przez 3 dni, a dodatkowo towarzyszą jej takie objawy jak np.: kłopoty z oddychaniem, biegunka lub wymioty, czerwony palmy na skórze koniecznie czy sztywność karku skontaktuj się niezwłocznie z lekarzem w celu profilaktyki podłoża gorączki i zastosowania leków działających bezpośrednio na przyczynę choroby dziecka.
mgr farm. Olga Piwko
