Połóg to szczególny okres w życiu kobiety, bo wtedy jej organizm wraca do formy sprzed ciąży. W tym czasie zachodzi wiele zmian: nie tylko fizycznych, ale również psychicznych. Z czym wiąże się połóg po cesarce, a z czym połóg po porodzie naturalnym? Młodym mamom radzi ekspert allecco.pl.
Wiele kobiet nie spodziewa się, jak bardzo zmieni się ich organizm po porodzie. Tym okresem przejściowym, który ma je przygotować na nową rzeczywistość, jest właśnie połóg. Krąży o nim wiele mitów. Czy rzeczywiście jest to taki straszny okres? Oto siedem najważniejszych informacji o połogu, które powinna znać każda mama.
1. Połóg to przede wszystkim czas odpoczynku
Poród stanowi bardzo duże obciążenie dla organizmu kobiety. Niezależnie od tego, czy przebiegł w sposób naturalny czy poprzez cesarskie cięcie, wiąże się z dużym wysiłkiem i stresem. Niektórzy porównują poród do przebiegnięcia maratonu, co dosyć wyraźnie obrazuje, jaki ogrom pracy musi wykonać kobiece ciało.
Żyjemy w czasach, w których na kobiety wywierana jest niezdrowa presja szybkiego powrotu do smukłej sylwetki, do obowiązków domowych i zawodowych. Nie popadajmy jednak w paranoję i dajmy sobie odpocząć.
Czas po porodzie jest wyjątkowy: dopiero poznajemy się z naszym maluszkiem, uczymy się tego, jak należy go pielęgnować i karmić. Oswajamy się z myślą, że od tej pory ponosimy odpowiedzialność za maleńką istotkę, która potrzebuje miłości, ciepła i opieki. Skupmy się więc na tym i odłóżmy wszelkie inne obowiązki, które nie są naglące. Możemy również poprosić o pomoc najbliższych. Przeznaczmy okres połogu na spokojne i stopniowe budowanie więzi z naszym bobasem.
2. Krwawienie w połogu utrzymuje się do kilku tygodni
Naturalną sprawą po porodzie jest oczyszczanie się macicy. Połóg trwa sześć tygodni i w tym okresie z dróg rodnych kobiety usuwane są tzw. odchody połogowe. Dzięki skurczom macicy organizm pozbywa się nie tylko krwi, ale również śluzu, skrzepów i fragmentów zbędnych już tkanek. Krwawienie w połogu utrzymuje się zwykle 4-6 tygodni.
Połóg po cesarce charakteryzuje się mniej obfitą wydzieliną. Wynika to z tego, że część odchodów została już usunięta podczas zabiegu cesarskiego cięcia. Krwawienie w połogu jest więc wówczas mniej obfite i często trwa krócej.
Początkowo wydzielina ma kolor żywoczerwony, po około tygodniu – różowy, a następnie brązowy. Z czasem pojawia się też w mniejszej ilości, aż w końcu zupełnie zanika. Kobiety muszą pamiętać o częstej zmianie podpasek poporodowych – co 2-3 godziny lub częściej, w zależności od potrzeb. Warto również wiedzieć, że jeżeli wydzielina zacznie nieprzyjemnie pachnieć, krwawienie się nasili lub ponownie przybierze czerwony kolor, należy pilnie skontaktować się z lekarzem. Podobnie, kiedy pojawi się gorączka, dreszcze, nudności lub omdlenia.
3. Połóg po porodzie wiąże się z bólem i dyskomfortem tylko w pierwszych dniach.
Połóg po porodzie naturalnym początkowo wiąże się z bólem głównie u kobiet, którym nacięte zostało krocze. Goi się ono około tygodnia i może powodować trudności przy siadaniu. Aby sobie pomóc, warto kupić dmuchane kółko lub chociażby wykorzystać ręcznik i siadać na nim po zwinięciu go w obręcz. Można również sięgnąć po leki przeciwbólowe, typu APAP lub Ibuprom, które mogą przyjmować również kobiety karmiące piersią.
Rana po nacięciu krocza musi być odpowiednio pielęgnowana – delikatnie myta po każdym skorzystaniu z toalety, często wietrzona, utrzymywana w czystych i suchych warunkach. Do mycia można używać samej wody, szarego mydła lub dodatkowo wykorzystać spray odkażający Octenisept.
Połóg po cesarce początkowo jest bolesny w związku z raną po zabiegu. Kobieta może odczuwać ból, swędzenie, ciągnięcie. Są to normalne odczucia i z czasem tracą na intensywności. W tym przypadku również pomóc mogą środki przeciwbólowe. Po zdjęciu opatrunku, o bliznę trzeba dbać, delikatnie ją myjąc i osuszając za każdym razem. Gdyby nagle zrobiła się czerwona, opuchnięta lub bardziej bolesna, należy zgłosić to lekarzowi.
Ból i dyskomfort w połogu wiąże się również ze skurczami macicy, która pozbywa się wszelkich pozostałości po ciąży, a także z rozwojem laktacji. Zarówno mama jak i maluch dopiero uczą się prawidłowego przystawienia do piersi. Maleństwo nie umie od razu dobrze złapać brodawki. Może to powodować bolesność sutków lub nawet niewielkie rany. Pomocą służą doświadczone położne i doradcy laktacyjni. Nie wstydźmy się ich prosić o pomoc i radę.
4. Połóg to również czas na naukę prawidłowego karmienia piersią
Karmienie piersią w znacznej większości przypadków jest możliwe zarówno po porodzie naturalnym, jak i po cesarskim cięciu. W tym drugim wypadku mleko może pojawić się nieco później, ale i tak w czasie odpowiednim dla noworodka. Początkowo pokarmu jest niewiele, ale nie jest to powód do niepokoju – zapotrzebowanie dziecka jest równie małe. Należy często przystawiać maluszka do piersi, aby rozruszać laktację. Dzięki temu, już ok. 2-3 doby po porodzie piersi stają się duże, nabrzmiałe – dochodzi do tzw. nawału mlecznego. Karmienie piersią nie zawsze przychodzi łatwo i w wielu przypadkach potrzebna jest pomoc położnej lub doradcy laktacyjnego. Warto korzystać z ich wskazówek jeszcze podczas pobytu w szpitalu. Podpowiedzą, jak prawidłowo przystawić malucha do piersi, jakie pozycje można przyjąć, aby było wygodnie, a także odpowiedzą na pytania i rozwieją ewentualne wątpliwości.
Więcej na temat problemów z laktacją można przeczytać w artykule – Karmienie piersią i problemy z laktacją.
5. Możliwe są problemy z wypróżnianiem i oddawaniem moczu po porodzie
Połóg po porodzie naturalnym zwykle nie wiąże się z problemami z oddawaniem moczu. Kobieta może jednak obawiać się wypróżnienia w związku z ewentualnym pęknięciem założonych na kroczu szwów. W praktyce zdarza się to jednak bardzo rzadko. Można poprosić pielęgniarkę o środek ułatwiający wypróżnienie. Warto również pomóc sobie odpowiednią dietą – dużo płynów, lekkostrawne posiłki bogate w błonnik uchronią przed zaparciami i tym samym zmniejszą lęk przed wizytą w toalecie.
Przy cesarskim cięciu zakładany jest natomiast cewnik i po jego usunięciu, kobieta może odczuwać chwilowe problemy z oddawaniem moczu. Położne w takiej sytuacji doradzają np. polanie krocza ciepłą wodą. Dopóki blizna po zabiegu w pełni się nie zagoi, mogą się również pojawić problemy z wypróżnieniem. Aby nie naciskać zbytnio na powłoki brzuszne, również należy zadbać o właściwą dietę i adekwatną dawkę ruchu, która wspiera pracę jelit i chroni przed zaparciami.
6. Proste ćwiczenia w połogu warto wprowadzać jak najwcześniej
Jeśli nie ma żadnych przeciwwskazań, już kilka godzin po porodzie dobrze jest delikatnie pobudzać krążenie wykonując proste ćwiczenia napinające mięśnie nóg i rąk. Ważne są również ćwiczenia mięśni Kegla – mięśni dna miednicy, które można wprowadzić w pierwszym okresie po porodzie.
Połóg nie jest odpowiednim momentem na intensywne treningi i budowanie umięśnionej sylwetki. Aktywność fizyczna jest bardzo ważna i przyspieszy regenerację organizmu, a także jego powrót do formy. Ćwiczenia w połogu powinny być jednak wykonywane rozsądnie i bez nadmiernego wysiłku.
7. Samopoczucie w pierwszych dniach po porodzie może często się zmieniać
Ostatnią kwestią, której powinna być świadoma przyszła mama, jest cały wachlarz emocji, którego może doświadczać. Szczególnie przy pierwszym dziecku, gdy rodzice mierzą się z zupełnie nową sytuacją. Zmienia się ich życie na wielu płaszczyznach. Połóg to jest również okres, w którym rodzice powinni pozwolić sobie na stopniowe oswajanie się z nową rzeczywistością. Część kobiet doświadcza tzw. baby blues – zmienność nastroju, płaczliwość, nerwowość, poczucie bycia złym rodzicem, zmęczenie, frustracja na przemian z radością i poczuciem szczęścia, jakie daje rodzicielstwo. Nie każda kobieta zaraz po porodzie odczuwa ogromną miłość do dziecka. Często wymaga to czasu. Dopiero uczymy się tego, jak dbać o niemowlaka, jak go pielęgnować, jak go rozumieć. Zwłaszcza, że początkowo noworodek porozumiewa się z nami jedynie za pomocą płaczu. Dajmy sobie czas na spokojne budowanie tej wyjątkowej więzi, bez niepotrzebnego poczucia winy, wygórowanych oczekiwań i złości. W razie potrzeby szukajmy też wsparcia i zrozumienia wśród najbliższych.
mgr farm. Dominika Pagacz-Tokarek, ekspert allecco.pl
Kto dla Was pisze?
Ekspert allecco.pl o sobie:
Nazywam się Dominika Pagacz-Tokarek. Bycie farmaceutą to dla mnie nie tylko zawód, ale przede wszystkim możliwość niesienia pomocy innym w zakresie zdrowia. Aby robić to coraz lepiej, ciągle się uczę i doszkalam. W wolnym czasie czytam książki i układam puzzle. Lubię też aktywnie spędzać czas w gronie rodzinnym.
Masz pytania?
Napisz do nas na:
farmaceuta@allecco.pl
