Homeopatia to metoda leczenia odbiegająca nieco od tradycyjnych środków farmakologicznych, które po zażyciu zwalczają męczące nas dolegliwości. Od lat ma ona grono swoich zwolenników, ale też przeciwników, którzy podważają jej skuteczność i porównują homeopatię do placebo. Dlaczego leczenie homeopatyczne, wykorzystujące substancje pochodzenia naturalnego, wywołuje tak skrajne reakcje wśród pacjentów i lekarzy? Czy jest to metoda bezpieczna i skutecznie zwalczająca chorobę u dzieci i dorosłych? Co trzeba wiedzieć zanim rozpocznie się leczenie z wykorzystaniem homeopatii? W artykule opracowanym przez naszego eksperta znaleźć można niezbędne informacje na temat tej niekonwencjonalnej lecz bardzo popularnej metody leczenia.
Zasada podobieństwa i inne wykorzystywane w homeopatii
Homeopatia to współczesna metoda leczenia powstała na przełomie XVIII i XIX wieku. Opracował ją niemiecki lekarz Samuel Hahnemann. Bazuje ona na kilku zasadach, stanowiących istotę leczenia homeopatycznego:
- zasada podobieństwa – oznacza, że aby wyleczyć chorobę należy podać środek, który wywoła podobne objawy, na jakie uskarża się w danym momencie pacjent, a dzięki stymulowaniu układu immunologicznego niewielkimi dawkami substancji, organizm nauczy się, jak radzić sobie z konkretnymi symptomami;
- zasada dynamizowania – polega na rozcieńczeniu substancji aktywnej w wodzie i wstrząsaniu roztworu – na każdą jedną część substancji przypada 99 części wody, a tak powstałe rozcieńczenie nazywamy potencją lub potęgą homeopatyczną (1C);
- zasada diadoksji – opiera się na poglądzie, że wraz z postępującym procesem zdrowienia, choroby toczące się wewnątrz organizmu stają się bardziej powierzchowne i nie zagrażają życiu (np. astma przechodzi w wysypkę na skórze), a pierwszymi oznakami lepszego samopoczucia jest powrót energii życiowej.
Składniki, których używa się do produkcji leków homeopatycznych są pochodzenia naturalnego (roślinne, zwierzęce i mineralne). Jako wypełniacza do ich produkcji użyto cukru. Bardzo małe stężenie substancji czynnej sprawia, że preparaty homeopatyczne są niemal pozbawione działań niepożądanych i skutków ubocznych. Dlatego można je stosować bez obaw u niemowląt, kobiet w ciąży i matek karmiących piersią. Krople homeopatyczne wymagają wykorzystania w produkcji etanolu, jako nośnika substancji czynnych i stabilizatora, więc podając tego typu preparat niemowlęciu zaleca się jego rozcieńczenie w wodzie.
Apteka homeopatyczna – gdzie po leki
Homeopatia może stanowić element wspomagający proces tradycyjnej farmakoterapii lub być podstawą leczenia wielu chorób. Na rynku dostępne są preparaty złożone, dostosowane do konkretnych schorzeń lub pojedyncze leki zawierające zazwyczaj granulki lub krople homeopatyczne o danej potencji.
O ile bardziej popularne leki złożone są powszechne na rynku, o tyle z tymi jednoskładnikowymi bywa gorzej. Niekiedy pacjenci muszą szukać specjalnych aptek trudniących się w sprzedaży produktów wykorzystywanych w homeopatii.
Wiele dostępnych na rynku leków tego rodzaju można znaleźć na allecco.pl w zakładce Homeopatia.
Homeopatia – indywidualne podejście do pacjenta
Mimo niewielkich stężeń składników aktywnych w preparatach homeopatycznych, niektóre z nich – według polskiego prawa – mają kategorię dostępności RP, czyli farmaceuta może wydać lek z apteki tylko na podstawie recepty, którą wystawi lekarz.
Nie jest do końca dobrze kiedy homeopatię i leczenie różnego rodzaju chorób rozpoczyna się na własną rękę. Dobrze jest gdy lekarz znający się na homeopatii dokona dokładnych oględzin pacjenta, określi objawy choroby oraz postawi właściwą diagnozę. Na tej podstawie będzie mógł on dobrać adekwatne do schorzenia stężenie leku, dawkowanie i jego rodzaj oraz długość kuracji, co dla jej powodzenia jest niezwykle istotne. Taką kurację najlepiej komponować indywidualnie pod konkretnego pacjenta. W homeopatii często zdarza się, że dwie osoby z podobnymi dolegliwościami mają dobrane odmienne leczenie mimo, że cierpią na tą samą chorobę.
Każdy świadomy pacjent musi pamiętać jednak, że w momencie kiedy leczenie homeopatyczne nie przynosi widocznej poprawy, a objawy nawet się nasilają, konieczna będzie tradycyjna konsultacja lekarska. Musimy też zdawać sobie sprawę, że o ile taka alternatywna kuracja może przynieść oczekiwane efekty w przypadku leczenia infekcji, alergii, bólu reumatycznego czy migreny, o tyle może okazać się nieskuteczna w momencie, kiedy mamy do czynienia z trwałymi zmianami w organizmie (po zwale serca, złamaniu czy wylewie).
Zasady leczenia lekami homeopatycznymi
Przy stosowaniu leku homeopatycznego należy pamiętać o kilku istotnych kwestiach mających niewątpliwie wpływ na powodzenie leczenia:
- Leki homeopatyczne należy stosować na samym początku rozpoczynającej się choroby, kiedy objawy nie są jeszcze nasilone. Im szybciej zaczniemy stymulować nasz układ odpornościowy, tym proces leczenia będzie trwał krócej i szybciej wrócimy do zdrowia.
- Leczenie homeopatyczne to nie tylko stosowanie leków, ale także dostosowanie się do pewnych reguł związanych ze stylem życia. W czasie kuracji należy zrezygnować z picia kawy i alkoholu, palenia papierosów, a nawet z używania mocno miętowej pasty do zębów.
- Tabletki homeopatyczne, czy granulki podajemy bezpośrednio do jamy ustnej, najlepiej pod język. Nie wolno ich rozgryzać, czy połykać, a jedynie ssać do ich całkowitego rozpuszczenia.
- Krople homeopatyczne dozuje się bezpośrednio na język lub na plastikową łyżeczkę (metal może osłabiać działanie leku) z przestudzoną przegotowaną wodą.
- Nie wolno łączyć ich z posiłkiem i innymi lekami. Najlepiej zachować odpowiedni odstęp czasowy, czyli przyjmować leki homeopatyczne pół godziny przed jedzeniem czy zastosowaniem innych środków farmakologicznych lub dwie godziny po.
- Należy zadbać o właściwe przechowywanie leków tego rodzaju, chroniąc je przed światłem, a także zbyt niską i wysoką temperaturą.
Homeopatia u dzieci – bezpieczeństwo stosowania leków
Dzieci to grupa pacjentów, wśród których leczenie homeopatią przynosi najlepsze efekty. Leki stosowane w homeopatii są powszechnie uznane za bezpieczne. Stężenie substancji czynnej w preparatach homeopatycznych jest tak niskie, że w żaden sposób nie mogą one zaszkodzić małym pacjentom. Poza tym są one wykonywane z wykorzystaniem wszelkich zasad sztuki farmaceutycznej dedykowanej produkcji leków. Dlatego można je śmiało stosować u maluchów, na typowe dla ich wieku dolegliwości – kolki, ząbkowanie, a także na infekcje. Rodzice muszą jednak pamiętać, że stosowanie jednoskładnikowych leków homeopatycznych, ale także tych złożonych, musi być poprzedzone konsultacją lekarską, szczególnie w przypadku niemowląt.
Na rynku mamy jednak wiele preparatów dostępnych bez recepty, które można stosować u najmłodszych pacjentów. Łagodzą one wiele chorób i dolegliwości wieku dziecięcego:
Możliwe do zastosowania u dzieci poniżej 1. r.ż. po konsultacji z lekarzem syropy homeopatyczne zawierające kompozycję kilku składników w odpowiednich potencjach m.in. Drosetux – wskazany jako preparat wspomagający przy suchym i drażniącym kaszlu oraz Stodal – na kaszel towarzyszący infekcjom górnych dróg oddechowych.
Alternatywą dla żeli na ząbkowanie, zawierających substancje znieczulające, które nie są obojętne dla organizmu niemowlaka, są niewątpliwie leki homeopatyczne. Jednym z nich jest płyn doustny Camilia w jednodawkowych pojemnikach do stosowania 2 – 3 razy dziennie.
W stanach niepokoju, zatem zarówno w przypadku ząbkowania, jak i kolki można podać maluchowi lek łagodnie wyciszający i uspokajający. Do dyspozycji rodzice mają czopki Viburcol lub Viburcol plus krople doustne, które to można zastosować od 3. m.ż. dziecka. Innym lekiem do stosowania w stanach niepokoju i w trudnościach z zasypianiem jest syrop Sedalia.
Lekiem zmniejszającym objawy nieżytu nosa jest Euphorbium S – aerozol sprawdzający się zarówno w infekcjach jak i alergii. Dla dorosłych i starszych dzieci istnieje na rynku również Euphorbium compositum SN - krople doustne, które upłynniają zalegającą wydzielinę i ułatwiają jej odpływ.
W początkowej fazie przeziębienia warto sięgnąć po granulki Oscillococcinum, znoszące objawy takie jak rozbicie, ból, czy gorączka. W przypadku infekcji górnych dróg oddechowych można wspomagać się także preparatem Engystol.
Homeopatia – popularne składniki
W homeopatii wykorzystuje się bardzo wiele składników roślinnych, zwierzęcych i mineralnych. Niekiedy za lek homeopatyczny uznaje się także spreparowane i przygotowane w odpowiednim rozcieńczeniu patologiczne wydzieliny ludzi lub zwierząt bądź nawet całe zwierzęta (żaby, pająki, niektóre owady). Nie mniej jednak najbardziej popularne jednoskładnikowe leki homeopatyczne pochodzenia naturalnego to:
- Arnica montana - wykorzystywana w leczeniu stłuczeń i siniaków,
- Chamomilla vulgaris - wykorzystywany w stanach skurczowych przewodu pokarmowego oraz przy łagodzeniu objawów ząbkowania,
- Aloe - stosowany w przypadku biegunki, wzdęć i hemoroidów,
- Argentum nitricum - wykorzystywany w chorobach psychicznych, bezsenności, ale również w przypadku chrypki i problemów z głosem.
Pacjenci często sięgają po leczenie homeopatyczne, które pozwoli zniwelować objawy choroby neurologicznej. Przy długim stosowaniu Agaricus muscarius pacjenci obserwują znacznie zmniejszenie drżenia mięśniowego. Homeopatia znalazła zastosowanie w łagodzeniu dolegliwości w okresie ciąży. Składniki pochodzenia naturalnego w niskim stężeniu są bezpieczne dla zdrowia matki i dziecka. Dlatego kobiety cierpiące na mdłości i wymioty w ciąży często sięgają po granulki homeopatyczne zawierające Cocculus indicus. Preparaty homeopatyczne sprawdzają się również przy katarze i infekcjach górnych dróg oddechowych. Do jednoskładnikowych leków szeroko stosowanych w tym kontekście należy m.in. Nux vomica.
Trzeba dodać, że dawkowanie oraz stężenie leku homeopatycznego dobiera się zwracając uwagę na indywidualne objawy choroby. Nic więc dziwnego, że dany składnik o potencji 15 CH będzie działał odmiennie od preparatu o potencji 200 CH i będzie on wskazany dla jednego pacjenta a dla drugiego już nie.
Czy homeopatia leczy?
Niewątpliwie homeopatia budzi wiele kontrowersji. Na zachodzie Europy, w krajach wysoko rozwiniętych jak Francja czy Niemcy, tego typu niekonwencjonalne sposoby leczenia są znacznie bardziej popularne. Podejście medycyny tradycyjnej w Polsce do leczenia lekami homeopatycznymi jest dość sceptyczne. Wielu lekarzy uważa preparaty homeopatyczne za placebo. Argumentują oni swoją opinię tym, że efekty działania homeopatii wiążą się z wpływem na podświadomość pacjenta. Zdecydowanie odradzają oni również rezygnację z terapii farmakologicznej na rzecz medycyny niekonwencjonalnej, w tym również homeopatii. Wielu zwolenników tej naturalnej metody leczenia decyduje się na kurację lekami homeopatycznymi kiedy terapia tradycyjna nie daje zadowalających efektów. Składniki pochodzenia naturalnego stają się coraz bardziej popularne ze względu na powszechne przekonanie, że są one mniej szkodliwe dla zdrowia. Homeopatia dobrze sprawdza się w leczeniu dzieci, a jako alternatywna metoda leczenia istnieje już ponad 200 lat i ma na rynku farmaceutyczną silną pozycję, bo zyskała dużą popularność. Leki homeopatyczne są oficjalnie dopuszczone do obrotu — reguluje to dyrektywa z 2001/83/WE Parlamentu Europejskiego i Rady Europy oraz Dyrektywa 2004/27/WE.
