Nadchodzi wiosna, a z nią właściwe tej porze roku zwiększenie aktywności fizycznej. Super! Nic przyjemniejszego niż ruch na świeżym powietrzu, gdy świeci słońce i ptaki śpiewają… A co jeśli towarzyszy nam obawa o pojawienie się czy nasilenie dolegliwości układu ruchu, którego istotnym elementem są stawy?
Co to są stawy?
Stawy to ruchome połączenia między składnikami szkieletu znajdującego się wewnątrz ciała. W organizmie człowieka jest ich ponad dwieście, a znaczna część – w dłoniach i stopach. Wszystkie zbudowane są podobnie: kości (dwie lub więcej) stykają się ze sobą powierzchniami pokrytymi specjalną chrząstką. Elementami budowy stawu są główka i panewka zamknięte w specjalnej torebce wypełnionej mazią. To właśnie ta substancja zapewnia zmniejszenie tarcia, stabilizuje staw i zapobiega przemieszczeniu kości. Z wiekiem chrząstka ulega zniszczeniu. Staje się coraz cieńsza, mniej sprężysta, bardziej sucha i przestaje spełniać swoją podstawową funkcję, jaką jest umożliwienie przesuwania się powierzchni stawowych, minimalizowanie tarcia i amortyzowanie ruchów.
Jak dbać o stawy?
- Ruch
W czasie aktywności fizycznej w stawie następują zmiany ciśnienia. Dzięki temu chrząstka może zasysać odżywczy płyn, jakim jest maź stawowa. Kiedy się ruszamy, następuje „smarowanie” – maź przesuwa się. Odżywia wówczas struktury stawowe, zapobiega ich uszkodzeniom lub ogranicza dolegliwości bólowe. Dotlenione i bardziej ukrwione stawy działają płynniej, szybciej reagują też na drobne uszkodzenia.
Ruch wzmacnia również mięśnie, co dla stawów ma niebagatelne znaczenie. To mięśnie, a nie inne struktury, jak np. stawy czy więzadła, powinny utrzymywać nasze ciało. Im silniejsze są mięśnie, tym więcej mogą udźwignąć, a nasz organizm ma mniej obciążeń.
Kiedy nadchodzi wiosna, wiele osób zwiększa swoją aktywność fizyczną i zaczyna uprawiać sport. To bardzo dobrze. Warto jednak pamiętać, by ćwiczenia dostosować zarówno do wieku i kondycji fizycznej, jak i dotychczasowego trybu życia. Zbyt intensywny wysiłek może spowodować kontuzję, wywołać ból i dyskomfort.
Pamiętaj! Aktywność po długotrwałym bezruchu należy wprowadzać systematycznie! Nie forsujmy się! Kondycja nie pojawia się z dnia na dzień!
Warto zacząć od codziennych nieobciążających ćwiczeń rozciągających i stopniowo angażować się w uprawianie wybranej przez siebie dyscypliny.
Jaki sport lubią nasze stawy?
- pływanie i aqua aerobic
- jogę
- pilates
- jazdę na rowerze
- bieganie po miękkim podłożu w odpowiednim obuwiu
Wiosna to także sezon intensywnych prac działkowych, które sprawiają wiele radości i dają wymierne efekty w postaci uzyskanych plonów. Zanim zaczniesz działać w ogrodzie, przygotuj swoje ciało do wysiłku wcześniejszymi ćwiczeniami wzmacniającymi. Za wprowadzenie dobrych nawyków sami sobie podziękujemy, przemierzając (w skali całego sezonu) kilometry równiutko przystrzyżonego trawnika.
- Równomierne obciążenie
Starajmy się rozkładać przenoszone przedmioty, np. zakupy, tak, by mniej więcej tyle samo kilogramów obciążało każdą stronę naszego ciała. Kiedy coś podnosimy, nie zapominajmy ugiąć nóg i wyprostować pleców. Takie dobre nawyki uchronią nasze stawy przed mikrourazami.
- Wygodne buty
Wybierajmy buty z elastyczną podeszwą, która łagodzi wstrząsy powstające podczas stawiania kroków.
- Odpowiednia dieta, najlepiej typu śródziemnomorskiego
To, co zjadamy ma ogromny wpływ na nasze zdrowie. Właściwa dieta poprawia sprawność, zmniejsza ból oraz zapobiega sztywnieniu stawów. Do codziennego menu należy włączyć warzywa i owoce z dużą ilością witaminy C. Jest ona niezbędna do produkcji kolagenu – nośnika elastyczności oraz siły stawów i ścięgien. Ważne są również dobrej jakości tłuszcze. Połączenia kwasów omega-3 oraz witaminy E zawarte w oleju z siemienia lnianego, oliwie z oliwek, a także orzechach włoskich zapobiegają zapaleniom. Nie zapominajmy też o przyprawach, np. kurkumie dostarczającej kurkuminę. Jest to substancja znana od starożytności, która wykazuje właściwości przeciwzapalne i antyoksydacyjne.
Warto również wesprzeć się przebadanym klinicznie naturalnym suplementem diety Flexofytol. Jedna kapsułka dostarcza odpowiednią ilość substancji aktywnej kurkuminy, powstaje bowiem z ponad 1 kg sproszkowanej kurkumy. Dodatkowo ilość ta jest zdecydowanie lepiej rozpuszczalna i wchłaniana przez organizm niż zwykły sproszkowany korzeń kurkumy. Dzięki temu, Flexofytol pozytywnie wpływa na zdrowie i elastyczność stawów, co zostało potwierdzone w badaniach. Porozmawiaj na ten temat ze swoim lekarzem lub farmaceutą.
- Dopasowane Meble
Zwróćmy uwagę na wyposażenie pomieszczeń, z których najczęściej korzystamy. Nasze stawy mniej cierpią, gdy nie wkładamy wysiłku we wstawanie z łóżka lub krzesła. Oszczędza je również wyprostowana postawa przy gotowaniu czy zmywaniu.
Co szkodzi stawom?
- Nadwaga i otyłość
Nadmiar ciała niepotrzebnie obciąża stawy. Dodatkowe kilogramy osłabiają więzadła i przyczyniają się do szybszego zużywania chrząstki stawowej.
- Przeciążanie
Należy unikać przeciążeń wynikających ze zbytniego obładowania. Nie podnośmy ani nie nośmy zbyt ciężkich rzeczy, nadwyręża to bowiem stawy i sprzyja urazom. Unikajmy też długiego stania i siedzenia (uwaga „biurkowcy”!), jednostajnego, ciągle powtarzanego ruchu (alert dla fryzjerów i stomatologów!), a także spania na zbyt twardym lub zbyt miękkim materacu.
Przeciążanie mięśni może również powodować długotrwały stres. Podczas silnych negatywnych emocji mięśnie napinają się, a trwający długo skurcz sprawia, że następuje ich przeciążenie. Dotyczy to również mięśni stabilizujących stawy.
- Buty na wysokich obcasach
Szpilki warto zarezerwować na szczególne okazje. Codzienne noszenie butów na wysokich obcasach zmusza kości stopy i kostki do nienaturalnego ułożenia. Powoduje to nadmierne obciążenie łączących je stawów.
Stawy - rodzaje dolegliwości
- Ból stawów
Najczęściej występującą dolegliwością jest ból mechaniczny. Występuje przy ruchach stawu, a ustępuje w czasie spoczynku. Zdecydowanie nasila się pod koniec dnia. Największy problem pojawia się na początku ruchu, np. przy wstawaniu z krzesła, pierwszym kroku rozpoczynającym chód.
- Sztywność stawów
Problem występuje najczęściej po obudzeniu się rano lub w ciągu dnia po okresie bezruchu. Sztywność poranna ustępuje z reguły w ciągu 5–10 min.
- Ograniczenie ruchomości stawów
Stawy, którym coś dolega, stopniowo tracą pełny zakres ruchu, np. pojawia się problem z wyprostowaniem lub zgięciem kolana.
- Trzeszczenie stawów
Dyskomfort pojawia się przy ruchach stawu. Powoduje go tarcie o siebie nierównych powierzchni stawowych.
Problemy ze stawami - co robić?
Pierwsze dolegliwości mogą się pojawić między 40. a 60. rokiem życia. Oczywiście nie ma na to reguły. Na początku objawy występują wyłącznie podczas ruchu, później mogą się pojawiać również gdy odpoczywamy i w nocy. Kiedy czujemy, że coś jest nie tak, nie wahajmy się skorzystać z konsultacji lekarskiej. Jeśli nie ma wyraźnych wskazań medycznych, nie stosujmy od razu mocnych leków, które mogą przynieść niepożądane skutki. Warto wspierać się naturalnym, ale przebadanym preparatem dostępnym w aptece, takim jak np. Flexofytol.
Przy kłopotach ze stawami istotne jest odpowiednie postępowanie już od chwili, gdy poczujemy pierwsze dolegliwości. Celem działania jest złagodzenie lub usunięcie dyskomfortu i utrzymanie aktywnego trybu życia. Kluczowa jest tu rehabilitacja i dbanie o dobrą kondycję fizyczną.
Aparat ruchu służy nam przez całe życie. Zróbmy wszystko, by jak najdłużej był w mistrzowskiej formie! Pamiętaj, by:
- Utrzymywać prawidłową masę ciała – zbędnym kilogramom powiedz zdecydowane NIE!
- Ćwiczyć i być aktywnym ruchowo – uprawiaj sport, spaceruj, ogranicz siedzenie przed ekranem!
- Odciążać stawy – unikaj noszenia ciężkich przedmiotów, nie przebywaj zbyt długo w jednej pozycji, np. siedząc, stojąc czy klęcząc!
Cieszmy się aktywnością na świeżym powietrzu, nie tylko na wiosnę. Odpowiednio zaprogramujmy nasz umysł i nastawmy się na ruch! Ruszajmy się! Niech wydzielają się endorfiny – hormony szczęścia!
