Kiedy ostatnio badałeś swoją krew? Czy wiesz, co oznaczają tajemnicze skróty, a tym bardziej odchylenie od normy któregoś ze wskaźników? Potrafisz prawidłowo przygotować się do morfologii? Na pytania pacjentów odpowiada ekspert allecco.pl.
Morfologia to podstawowe, ogólne badanie krwi. Analizowany jest jej skład w sposób ilościowy i jakościowy. Zalecane jest wykonywanie morfologii profilaktycznie raz do roku.
Nie biegaj przed pobraniem
Wyniki badań krwi pokazują ogólny obraz stanu organizmu. Dają nam informację o tym, czy rozwija się infekcja, czy pojawiła się niedokrwistość lub czy nasz organizm jest odwodniony.
Jak przygotować się do badań krwi? Wykonując morfologię krwi, warto wiedzieć, że aby wyniki badań laboratoryjnych były wiarygodne, trzeba stawić się na nie na czczo. Od ostatniego posiłku powinno minąć przynajmniej osiem godzin. Należy również unikać wysiłku fizycznego przed pobraniem krwi.
Jak czytać wyniki badań krwi?
Co to za oznaczenia, jakie są najczęstsze przyczyny odstępstw od normy? Oto ściągawka:
RBC – krwinki czerwone – norma dla kobiet to 3,6–5,2 mln/µl, a dla mężczyzn 4,2–5,4 mln/µl
- mniejsza wartość: niedokrwistość
- większa wartość: odwodnienie, przewlekłe niedotlenienie organizmu wskutek np. palenia papierosów, przebywania na dużych wysokościach, chorób płuc lub serca
Hb – hemoglobina – norma dla kobiet to 12-16 g/dl, a dla mężczyzn 14-18 g/dl
przyczyny odchyleń są takie same jak przy krwinkach czerwonych, przy czym właśnie pomiar hemoglobiny jest podstawą w diagnostyce niedokrwistości
HCT – hematokryt, czyli wskaźnik, mówiący o tym, jaką objętość w stosunku do całej krwi stanowią krwinki czerwone – norma dla kobiet to 37-47%, a dla mężczyzn 40-54%
przyczyny odchyleń są takie same jak przy krwinkach czerwonych
MCH – średnia zawartość hemoglobiny w krwince czerwonej – norma to 27-31 pg
MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwince czerwonej – norma to 32-36 g/dl
większa wartość tych wskaźników: zdarza się rzadko, m.in. w chorobach wrodzonych, przy których krwinki czerwone mają nieprawidłowy kształt
MCV – średnia objętość krwinki czerwonej – norma to 82-92 fl
- mniejsza wartość: niedokrwistość związana z niedoborem żelaza
- większa wartość: niedokrwistość związana z niedoborem witaminy B12 i kwasu foliowego, niedoczynność tarczycy
- zwiększona wartość MCV u kobiet ciężarnych i noworodków jest normalna i nie stanowi powodu do obaw
RDW – współczynnik określający różnice w objętości krwinek czerwonych w stosunku do średniej wartości (MCV) – norma to 11,5-14,5%
- większa wartość: niedokrwistość związana z niedoborem żelaza lub witaminy B12 i kwasu foliowego, stan po utracie krwi
WBC – krwinki białe – norma to 4 000-10 000/µl
- mniejsza wartość: po przebytej infekcji wirusowej lub na samym początku infekcji, rzadziej przyczyną jest ciężkie niedożywienie, choroby szpiku i choroby nowotworowe
- większa wartość: zakażenie, rzadziej choroby nowotworowe
- przejściowy, chwilowy wzrost liczby białych krwinek może też pojawić się, jeśli przed badaniem podjęliśmy wysiłek fizyczny lub spożyliśmy jedzenie
PLT – płytki krwi – norma to 150 000-400 000/µl
- mniejsza wartość: niedobór witaminy B12 i kwasu foliowego, choroby szpiku, choroby nowotworowe, krwawienia
- zmniejszona ilość płytek krwi w wynikach badań laboratoryjnych często spowodowana jest zbyt długim odstępem czasu między pobraniem krwi, a jej analizą
- większa wartość: przewlekły stan zapalny, niedobór żelaza, choroby nowotworowe, stan po usunięciu śledziony
Możesz powtórzyć badania
Wyniki badań krwi są zależne od wielu czynników. Jeśli zauważymy, że jeden lub więcej parametrów znacznie odbiegają od normy, nie popadajmy od razu w panikę, tylko udajmy się do lekarza.
Po pierwsze, możliwe są błędy diagnostyczne, dlatego lekarz może zalecić powtórzenie badania. Po drugie, nieprawidłowości w morfologii są często punktem wyjścia do szerszej diagnostyki, aby trafnie zinterpretować te odchylenia.
Warto jednak wiedzieć, jak czytać wyniki badań krwi, ponieważ mogą one stanowić dla nas znak ostrzegawczy, że w naszym organizmie dzieje się coś niepokojącego.
Masz pytanie, napisz: farmaceuta@allecco.pl
